Polşalı politoloq: “Azərbaycan Avropanın ekoloji gündəliyini bölüşür"

Avropa ölkələrinin aldığı Azərbaycan təbii qazının hər kubmetri Polşanın maraqlarına xidmət edir. Həmçinin diqqətəlayiq haldır ki, Azərbaycan “yaşıl” iqtisadiyyata keçidlə bağlı iddialı planlar hazırlayaraq Avropanın ekoloji gündəliyini bölüşür.

Bunu "Birxeber.Az"a açıqlamasında polşalı politoloq, Beyrutdakı Sent-Jozef Universitetinin Tarix və Beynəlxalq Münasibətlər fakültəsinin professoru Yakub Koreyba deyib.

“İtaliya, Bolqarıstan və ya Macarıstan Bakıdan nə qədər çox təbii qaz alırsa, Moskvadan bir o qədər az “mavi yanacaq” alır. Bu isə Polşa üçün siyasi risklərin minimuma enməsinə gətirib çıxarır. Buna görə də Varşava Bakı ilə münasibətləri daha geniş kontekstdə nəzərdən keçirir: Avropa bazarında daha çox Azərbaycan enerji resursları çiçəklənmək, daha çox təhlükəsizlik deməkdir”, - o vurğulayıb.

Politoloqun sözlərinə görə, indiki nəslin üfüqündə sosial-iqtisadi inkişafın Avropa səviyyəsinə çatması enerjiyə sabit və sərfəli çıxış olmadan mümkün deyil: “Bu o deməkdir ki, Bakı ilə strateji tərəfdaşlıq olmadan nə Polşa, nə də, Mərkəzi Avropa öz strateji hədəflərini reallaşdıra bilməyəcək”.

Professor qeyd edib ki, digər ölkələrdən enerji resurslarının alınmasının texniki cəhətdən mümkündür, lakin strateji baxımdan Azərbaycanın optimal tərəfdaşdır: “Eyni zamanda, Azərbaycan nə qədər zəngin və güclüdürsə, bu, Polşanın, o cümlədən onun siyasi maraqlarına bir o qədər uyğundur”.

“Başqa ölkələrdən və regionlardan enerji resursları əldə etmək ya iqtisadi cəhətdən sərfəli, ya da siyasi baxımdan riskli olub. Məsələn, neft və qaz üçün Rusiyaya və ya İrana pul ödəmək Polşa kimi ölkələr üçün strateji və mənəvi dilemma yaradır. Eyni zamanda, Bakı ilə belə bir mübadilə praqmatik və rasionaldır: siz nəinki ehtiyacınız olan malları alırsınız, həm də onların haqqını sizinlə ümumi strateji baxışı paylaşan ölkəyə ödəyirsiniz... Buna görə də Varşava Bakı ilə münasibətlərə daha geniş kontekstdə baxır”, - o bildirib.

Ekspert əlavə edib ki, bu məsələlər Avropanın ekoloji gündəliyi baxımından daha aktualdır, çünki onun ümumi xətti və məqsədləri yaşıl iqtisadiyyata keçidlə bağlı iddialı planlar hazırlamış Azərbaycanla eynidir: “Bildiyiniz kimi, Azərbaycan BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasına (COP29) ev sahibliyi edəcək ki, bununla da ölkədə yaşıl tendensiyaların güclənməsi gözlənilir”.

“Aydındır ki, Azərbaycan regional liderdir. Onsuz Cənubi Qafqazda və Mərkəzi Asiyada ədalətli nizam-intizam mümkün deyil. Bu regionlarla Avropa arasında heç bir qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq Bakısız mümkün deyil. Buna görə də Polşa təkcə ikitərəfli münasibətləri gücləndirməyə deyil, həm də Azərbaycan və Aİ ölkələri arasında daha geniş strateji tərəfdaşlığı təşviq etməyə çalışır”, - politoloq bildirib.